شیر 3/2

معرفی شیر پنوماتیک ۳/۲

شیر پنوماتیک ۳/۲ یکی از پرکاربردترین انواع شیرهای کنترل در سیستم‌های پنوماتیک است که برای کنترل جریان هوای فشرده در مدارهای تک‌عملگره استفاده می‌شود.
عدد ۳/۲ به این معناست که شیر دارای سه پورت (ورودی، خروجی و تخلیه) و دو وضعیت کاری (باز و بسته) است.

شیرهای ۳/۲ معمولاً برای کنترل سیلندرهای تک اثره، دمنده‌ها، کلاچ‌های بادی و کنترل‌های ساده صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.


عملکرد شیر پنوماتیک ۳/۲

در حالت عادی، یکی از مسیرهای شیر باز و دیگری بسته است.
با تحریک شیر (به‌صورت دستی، برقی یا بادی)، مسیر جریان هوا تغییر می‌کند و هوای فشرده از پورت ورودی به خروجی هدایت می‌شود.
در وضعیت دوم، مسیر خروجی بسته و مسیر تخلیه باز می‌شود تا هوای داخل عملگر تخلیه گردد.

بنابراین شیر ۳/۲ می‌تواند:

  • در حالت اولیه هوا را قطع کند و مسیر تخلیه را باز بگذارد

  • در حالت تحریک هوا را عبور دهد و مسیر تخلیه را ببندد


انواع شیر ۳/۲ بر اساس نوع تحریک

1. شیر ۳/۲ دستی (Manual 3/2 Valve)

  • تحریک با اهرم یا دکمه

  • ساده و اقتصادی

  • مناسب کنترل‌های آزمایشی و دستی

2. شیر ۳/۲ برقی (Solenoid 3/2 Valve)

  • تحریک با برق (DC یا AC)

  • دقیق، سریع و قابل کنترل از راه دور

  • کاربرد گسترده در خطوط اتوماسیون

3. شیر ۳/۲ بادی یا پیلوتی (Pilot 3/2 Valve)

  • تحریک با هوای فشرده

  • برای کنترل مدارهای پنوماتیک پیچیده

4. شیر ۳/۲ مکانیکی (Mechanical 3/2 Valve)

  • تحریک با غلطک، بادامک یا فشرده شدن توسط جسم خارجی

  • کاربرد در ماشین‌آلات خودکار


اجزای اصلی شیر پنوماتیک ۳/۲

  • بدنه (Body): معمولاً از آلومینیوم یا برنج ساخته می‌شود

  • پورت‌ها: ورودی (P)، خروجی (A) و تخلیه (R)

  • سلونوئید یا محرک: برای تغییر وضعیت شیر

  • فنر بازگشت: بازگرداندن شیر به حالت اولیه

  • اورینگ‌ها و واشرها: جلوگیری از نشت هوا


مزایای شیر پنوماتیک ۳/۲

✅ طراحی ساده و کم‌استهلاک
✅ قابلیت کنترل دقیق هوای فشرده
✅ واکنش سریع به تغییر وضعیت
✅ مصرف پایین انرژی و طول عمر بالا
✅ مناسب برای سیستم‌های تک عملگره و ساده


کاربردهای شیر ۳/۲

  • کنترل سیلندر پنوماتیک تک اثره

  • خطوط بسته‌بندی، مونتاژ و اتوماسیون صنعتی

  • تجهیزات پرس و ماشین‌آلات قالب‌گیری

  • کنترل‌های دستی یا اتوماتیک در سیستم‌های پنوماتیکی

  • دمنده‌ها، قفل‌های بادی و کنترل هوای خروجی


نکات مهم در انتخاب شیر ۳/۲

  1. انتخاب نوع تحریک (برقی، دستی یا بادی)

  2. بررسی فشار کاری و دبی هوای سیستم

  3. توجه به ولتاژ تغذیه در مدل‌های برقی

  4. انتخاب جنس بدنه (آلومینیوم، برنج، استیل) بر اساس شرایط محیط

  5. اطمینان از سازگاری سایز پورت با لوله‌ها و اتصالات مدار


برندهای معتبر شیر ۳/۲ پنوماتیک

  • Festo – آلمان، دقت و کیفیت بالا

  • SMC – ژاپن، طراحی پیشرفته و عملکرد مطمئن

  • Parker Hannifin – آمریکا، دوام عالی

  • AirTAC – چین، اقتصادی و پرکاربرد

  • Camozzi – ایتالیا، کیفیت صنعتی و طراحی حرفه‌ای


جمع‌بندی

شیر پنوماتیک ۳/۲ یکی از ساده‌ترین و پرکاربردترین شیرهای کنترل در مدارهای پنوماتیکی است.
این شیر به دلیل طراحی فشرده، واکنش سریع و هزینه پایین، در بسیاری از سیستم‌های اتوماسیون صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با انتخاب برند معتبر و نگهداری صحیح، می‌توان عملکردی دقیق، ایمن و طول عمر بالا برای سیستم تضمین کرد.