شیرهیدرولیک

معرفی شیر هیدرولیک

شیر هیدرولیک یکی از اصلی‌ترین اجزای سیستم‌های هیدرولیکی است که وظیفه آن کنترل جریان، فشار و جهت حرکت روغن تحت فشار در مدار است.
در واقع، شیرها نقش “مغز کنترل‌کننده” سیستم هیدرولیک را دارند؛ زیرا تعیین می‌کنند که روغن از کدام مسیر حرکت کند، با چه فشاری جریان یابد و در چه زمانی متوقف شود.

بدون شیرهای هیدرولیک، هیچ سیلندر یا پمپی نمی‌تواند به‌صورت دقیق و ایمن کار کند.

عملکرد شیر هیدرولیک

در مدار هیدرولیک، پمپ روغن را تحت فشار به مدار ارسال می‌کند، اما این شیرها هستند که تصمیم می‌گیرند روغن به کجا برود.
شیرها معمولاً با سیگنال الکتریکی، مکانیکی یا هیدرولیکی کنترل می‌شوند و می‌توانند مسیر روغن را باز، بسته یا تغییر دهند.

هر شیر دارای یک بدنه، اسپول (مغزی)، فنر و عملگر است. با حرکت اسپول درون بدنه، مسیر جریان تغییر کرده و عملکرد مدار کنترل می‌شود.

انواع شیرهای هیدرولیک

شیرهای هیدرولیک بر اساس نوع عملکردشان به چند دسته اصلی تقسیم می‌شوند 👇

1. شیر کنترل جهت جریان (Directional Control Valve)

وظیفه دارد مسیر عبور روغن را مشخص کند.
انواع رایج آن شامل:

  • شیر 4/3 برای کنترل سیلندرهای دوطرفه

  • شیر 3/2 برای سیلندرهای یک‌طرفه

  • شیر کتابی (اسپولی) و شیر پاپتی

  • تحریک الکتریکی (سلونوئیدی)، دستی یا بادی

2. شیر کنترل فشار (Pressure Control Valve)

برای تنظیم و محدود کردن فشار در مدار استفاده می‌شود.
انواع آن شامل:

  • شیر اطمینان (Relief Valve)

  • شیر کاهش فشار (Pressure Reducing)

  • شیر ترتیبی (Sequence Valve)

  • شیر یک‌طرفه فشارشکن (Counterbalance)

3. شیر کنترل دبی (Flow Control Valve)

برای کنترل سرعت حرکت عملگرها با تنظیم حجم جریان عبوری استفاده می‌شود.
این نوع شیرها معمولاً با پیچ تنظیم یا جبران‌کننده فشار همراه هستند.

انواع شیر هیدرولیک از نظر عملکرد و کنترل

  1. شیر دستی (Manual Valve) – کنترل توسط اهرم یا دکمه

  2. شیر برقی (Solenoid Valve) – تحریک با سیگنال الکتریکی

  3. شیر بادی (Pilot-Operated) – تحریک توسط فشار هوا

  4. شیر هیدرولیکی کنترل سرو (Servo Valve) – برای کنترل دقیق در سیستم‌های پیشرفته

  5. شیر پروپورشنال (Proportional Valve) – کنترل پیوسته فشار و جریان با سیگنال آنالوگ

کاربردهای شیر هیدرولیک

  • کنترل حرکت سیلندرها در ماشین‌آلات صنعتی

  • سیستم‌های تزریق پلاستیک و پرس‌های هیدرولیکی

  • تجهیزات راه‌سازی و معدنی

  • جرثقیل‌ها، لیفتراک‌ها و ماشین‌آلات کشاورزی

  • ماشین‌آلات CNC و خطوط تولید خودکار

مزایای استفاده از شیر هیدرولیک

✅ دقت بالا در کنترل فشار و جریان
✅ قابلیت اطمینان و عمر طولانی
✅ عملکرد نرم و واکنش سریع
✅ مناسب برای سیستم‌های اتوماتیک
✅ امکان کنترل از راه دور توسط PLC یا سنسورها

اجزای تشکیل‌دهنده شیر هیدرولیک

  • بدنه (Body): محل عبور روغن

  • اسپول (Spool): مغزی متحرک برای تغییر مسیر روغن

  • فنر (Spring): بازگشت اسپول به حالت اولیه

  • پورت‌ها (Ports): ورودی و خروجی‌های روغن (P, T, A, B)

  • عملگر (Actuator): برای تحریک شیر (برقی، دستی، بادی)

برندهای معتبر شیر هیدرولیک

  • Bosch Rexroth (رکسروت) – آلمان، دقت بالا و دوام طولانی

  • Parker Hannifin (پارکر) – آمریکا، طراحی مستحکم و صنعتی

  • Yuken (یوکن) – ژاپن، قیمت مناسب و کیفیت بالا

  • Hydac (هیداک) – آلمان، ساختار فشرده و مدرن

  • Vickers (ویکرز) – عملکرد سریع و مطمئن

نکات مهم در انتخاب شیر هیدرولیک

  1. انتخاب بر اساس نوع مدار (کنترل جهت، فشار یا دبی)

  2. بررسی فشار کاری و دبی عبوری متناسب با سیستم

  3. توجه به نوع تحریک (برقی، دستی یا بادی)

  4. انتخاب برند معتبر با خدمات پس از فروش

  5. اطمینان از تمیزی روغن و فیلتر مناسب برای افزایش طول عمر شیر

جمع‌بندی

شیر هیدرولیک جزو حیاتی‌ترین بخش‌های هر مدار هیدرولیکی است که کنترل جهت، فشار و جریان روغن را انجام می‌دهد.
با انتخاب شیر مناسب، سیستم می‌تواند با بازدهی بالا، کنترل دقیق و ایمنی کامل کار کند.
برای خرید شیرهای هیدرولیک از برندهای معتبر مانند Bosch Rexroth، Parker، Yuken و Vickers می‌توانید با کارشناسان ما تماس بگیرید تا بهترین مدل متناسب با نیاز شما معرفی شود.